Kaza Tazminatları
1. Ölümlü Trafik Kazaları
Ölümle sonuçlanan trafik kazalarında vefat eden yakınınız için kusurlu olan aracın sahibi, sürücüsü ve trafik sigorta poliçesinden tazminat alma hakkınız bulunmaktadır. Bu tazminat türü “destekten yoksun kalma tazminatı” olarak adlandırılmaktadır.
Destekten yoksun kalma tazminatı talebinde bulunabilecekler; ölen kişinin eşi, belirli bir yaşa kadar olan çocukları ve kardeşleridir. Vefat eden kişi çocuksa anne ve babası tazminat talep edebilir. Ölen kişiyle akrabalık bağı olmayan kişiler de hayattayken ölenin kendisine destek olduğunu ispatlamak şartıyla tazminat talebinde bulunabilirler.
Destekten yoksun kalma tazminatı hesaplanırken her olayın özelliğine göre; ölenin yaşı, gelir düzeyi, ailesine ve yakınlarına desteklik durumu dikkate alınarak hesap edilen tazminat tutarları farklılık göstermektedir.
2.Yaralanmalı Trafik Kazaları
Trafik kazası geçiren kişilerin vücut bütünlüğünün belli oranda kaybı sonucunda hak ettikleri tazminat türüne sakatlanma(yaralanma) tazminatı adı verilmektedir. Bu tazminat, bizzat trafik kazası geçiren kişiler tarafından talep edilebilmektedir. Trafik kazası sonucunda vücut bütünlüğü kaybı oranını gösterir sağlık raporu ile sakatlık durumu tespit edilir.
Hak edilen tazminat miktarı; sağlık raporundaki sakatlık oranına, kişinin yaşına ve trafik kazası öncesindeki gelirine göre değişiklik göstermektedir. Bahse konu tazminat “sürekli iş görmezlik tazminatı” adını taşır.
Trafik kazası geçiren kişiler bazen kazanın ağırlığına göre belirli süre işlerine gidemeyecek durumda olup evde istirahat etmek zorunda kalabilirler. Bu durumda da sağlık raporu ile kaza geçiren kişilerin ne kadar süreyle işinden yoksun kalacakları tespit edilmektedir. Yine kazazedeler o süre içerisinde işlerine gidememe sebebiyle uğramış oldukları zararı “geçici iş göremezlik tazminatı” adı altında talep edebilirler.
3. Maddi Hasarlı Trafik Kazaları (Araç Değer Kaybı)
Trafik kazası sonucunda araçlarda maddi hasarlar meydana gelir. Maddi hasarlar kusurlu aracın trafik sigortasından veya kasko sigortasından tazmin edilebilir. Bunun yanı sıra hasar gören araçlar, kazadan önceki değerleri hasar sebebiyle kaybederler. Buna araçta oluşan değer kaybı denir. Araçta oluşan değer kaybı da kusurlu araçların trafşik sigortalarından, kasko sigortalarından ve ruhsat sahiplerinden tazmin edilebilir.
Siz de geçirmiş olduğunuz trafik kazası sonucunda karşı tarafın kusuruyla aracınızın değer kaybettiğini düşünüyorsanız “araç değer kaybı tazminatı” alma hakkınız bulunmaktadır. Bu tazminatın tutarı ise hasarın niteliğine, aracın üretim yılına, marka, model ve kilometresine göre değişiklik göstermektedir.
Sigorta Şirketleri genelde değer kaybına ilişkin talepleri poliçe teminatı kapsamında olmadığı gerekçesiyle reddetmektedirler. Ancak değer kaybı tazminatı talepleri Yargıtay kararları gereğince sigorta poliçesi teminatı kapsamındadır.
4. İş Kazaları
İşçinin;
- işveren tarafından yürütülmekte olan bir iş nedeniyle,
- işçinin işveren tarafından görevli olarak iş yeri dışında başka bir yere gönderilmesiyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,
- emzikli kadın işçinin çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,
- işçinin işveren tarafından sağlanan taşıtla işin yapıldığı yere gidişi gelişi sırasında,
meydana gelen ve çalışanı hemen veya sonrasında bedenen veya ruhen özüre uğratan olay “İŞ KAZASI” olarak tanımlanmıştır.
İşverenler iş yerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için gerekli her türlü önlemi almak, araç ve gereçleri noksansız bulundurmak ve işçilere sağlığa uygun çalışma yeri sağlamakla yükümlüdürler. Ayrıca işverenler, iş yerinde alınan iş sağlığı ve güvenliği önlemlerine uyulup uyulmadığını denetlemek ve işçileri karşı karşıya bulundukları mesleki riskler, alınması gerekli tedbirler,yasal hak ve sorumlulukları konusunda bilgilendirmek ve gerekli iş sağlığı ve güvenliği eğitimini vermek zorundadırlar. Kısacası işverenin iş sözleşmesi nedeniyle işçiyi gözetme borcu bulunmaktadır.
İşte bu nedenledir ki iş kazası sonucunda ölüm ve yaralanma halinde işverenden ve varsa işverenin sigorta poliçesinden tazminat talep etme hakkınız bulunmaktadır. Ancak hak kaybına uğramamak için iş kazasının meydana geldiği andan itibaren sürecin titizlikle takibi gerekmektedir.
İş kazası meydana geldikten sonra olayın hemen emniyet birimlerine (polis, jandarma v.s.) ihbar edilmesi gerekmektedir. Ayrıca işverenin üç gün içerisinde iş kazasını Sosyal Güvenlik Kurumu ilgili müdürlüklerine bildirme zorunluluğu bulunmaktadır. Bildirimden sonra Sosyal Güvenlik Kurumu hemen olay yerine müfettiş göndererek olayın iş kazası olup olmadığı tespit eder. Bunun yanı sıra ilgili Çalışma Müdürlüğü olay yerinde inceleme yaparak tarafların kusur oranı tespitini yapar.
Ancak yukarıda açıkladığımız üzere iş kazasının tespiti ve akabinde kazaya karışan tarafların kusurlarına ilişkin müfettiş raporları tamamlandıktan sonra ilgili belgelerle işverenden tazminat talep edilebilecektir. İş kazası sonucunda sakatlanma halinde ayrıca hastaneden sakatlık oranını gösterir sağlık raporunun da temini önem arz etmektedir.
İş kazası sonucunda vefat eden işçinin yakınları, sakat kalan işçinin ise kendisi tazminat talebinde bulunabilecektir. Olayın özelliğine göre işçinin yaşı, geliri ve iş kazasındaki kusur oranına göre tazminat tutarları değişiklik göstermektedir.